STAD/PARKING – Het is een herkenbaar fenomeen. De meesten onder ons kunnen wel een geliefde, vriend of kennis aanwijzen die met de grootste moeite ter wereld geen afscheid kan nemen van onnodige spullen en paperassen die hij of zij over de jaren heen verzameld heeft. Het fameuze hamsterprobleem. Het recente PubliPart-schandaal dat Gentse politici Tom Balthazar (sp.a) en Christophe Peeters (Open VLD) onlangs de das omdeed brengt volgens klinische psychologen een nieuwe, ernstige variant van diezelfde aandoening aan het licht: het obsessief verzamelen van politieke mandaten.
Politiek hamstergedrag
Professor Bertram Fujimori van het Instituut voor Matig tot Zeer Ernstige Kopzorgen presenteerde gisteren een verontrustende studie waarmee hij de problematiek zo snel mogelijk “open en bespreekbaar” wil maken. “Bij het uitkomen van dit soort excessen roept men nogal snel moord en brand. De postjespakkers worden publiekelijk gekruisigd en je hoort al snel beschuldigingen van ‘hebzucht’ en ‘zelfbedieningspolitiek’ de revue passeren. Ik vind dat makkelijk en kort door de bocht, en dat terwijl de werkelijkheid veel complexer en juist ernstiger is.”
Die werkelijkheid, zou de studie na jaren onderzoek uitwijzen, is dat politici die zich met ellebogenwerk in allerlei posities murwen, van verkiesbare posten en intercommunales tot raadkamers van privé-bedrijven, vaak een soort chronische verlatingsangst zouden trachten op te vullen. “Normale burgers onderschatten vaak hoe eenzaam het is aan de top. Zelfs als schepen van een middelgrote stad kom je er niet zonder eerst de helft van je partijgenoten een koud mes in de rug te steken. Dan blijf je al snel met een leeg gevoel achter dat je sommigen proberen te dichten door een maniakale vraatzucht, alcoholmisbruik of zelfs het ongeremd opstrijken van al dan niet bezoldigde mandaten. Dit is duidelijk een acuut geval van compulsive hoarding disorder of politiek hamstergedrag, zo u wil.”
Christophe Peeters kan zich alvast vinden in deze pijnlijke diagnose. Een duidelijk geëmotioneerde schepen barstte vanochtend voor de camera’s in tranen uit om naar eigen zeggen zijn “zware” hart te luchten: “Het is waar. Jarenlang heb ik hiermee rondgelopen. Een postje hier, een zitje daar. Aantikkende bezoldigingen in bestuursraden en consultatiefuncties. Ik wil mij hier niet meer voor moeten schamen. Integendeel, laat mij het dan maar ineens van de daken schreeuwen. Ja, ik ben een graaier. En ik wil mij aanvaard voelen voor wie ik diep vanbinnen ben.”
Peeters’ socialistische collega, die ondertussen als schepen opstapte, wilde zelf niet reageren, maar zijn bekende broer en filmmaker Nic Balthazar kan zich evenzeer vinden in het geschetste medische patroon: “Tom was altijd een verwoed verzamelaar. Als kind is het begonnen met postzegels, kroonkurken, bierviltjes enzo. Dan ging het al snel richting voorkeurstemmen en kleinschalige bestuursfuncties. Op zijn twintigste was hij tegelijk adjunct-voorzitter van de plaatselijke biljartersclub, penningmeester van de knutselkring en consulent-ballenraper bij Tennisclub ‘De Rooie Rakkers’. Voor je het weet zit je bloedeigen broer verknocht aan ontelbare obscure mandaten. Het is allemaal zo snel gegaan.”
Antwerpen deelt in de ellende
Niet alleen de Gentse politiek kampt met de gevoelige kwestie. In Antwerpen kwam schepen van Financiën Koen Kennis (N-VA) onder vuur voor het verzamelen van maar liefst 40 mandaten naast zijn stedelijk hoofdambt. Nadat Groen-politicus Wouter Van Besien had geëist dat Kennis zijn reële inkomen openbaar maakte, verscheen niemand minder dan partijvoorzitter en burgemeester Bart De Wever samen met de schepen ten tonele om de rel te sussen. “Koen heeft gevraagd of ik hem hier kon bijstaan en ik doe dat graag,” vertelde een serene De Wever aan de pers. “U moet begrijpen dat hij het hier zelf ook moeilijk mee heeft. Ik ben dan ook trots op hem dat hij hier zelf mee naar buiten komt en ik vind het sterk dat hij professionele hulp plant te zoeken. Hij is een integer en vooral dapper man, zeker gezien het plotse stigma dat schijnt te heersen over het accumuleren van al dan niet bezoldigde politieke mandaten. Bon, ik snap dat Mijnheer Van Besien zich toch maar weer eens in de kijker wil werken, maar het blijft jammer dat het op zo’n manier moet. Een beetje gezond postjes graaien kan blijkbaar opeens niet meer. Oh ja, Koen verdient trouwens iets van een goeie 7ooo euro per maand, maar ik denk dat we ons allemaal beter op zijn geesteswelzijn zouden focussen hier.”
De schepen zelf voegde daar nog een beetje stotterend aan toe dat hij “altijd zeer hard werkt” en er bewust voor kiest zijn veelvoud aan mandaten aan te houden “opdat de brave burger niet hoeft wakker te liggen van wat er allemaal onder zijn neus gebeurt.”
Een echte remedie voor het probleem is jammer genoeg nog niet ontwikkeld, geeft Fujimori toe in zijn publicatie. “We staan nog eerder op het punt van observatie. Wel kunnen we de entourages van getroffen politici ten zeerste aanraden hun geliefden vooral met warmte en begrip op te vangen. We mogen niet vergeten dat deze mensen au fond gewoon liefde en erkenning zoeken. Een welgemeend compliment of schouderklopje kan al wonderen doen. Het hoeft zeker niet altijd een nieuwe sportwagen of snoepreisje naar Dubai te zijn.”
Baldarch
