STAD – Afgelopen vrijdag werd het startschot van een alweer nieuw schooljaar gegeven en trokken om en bij de 1,2 miljoen leerlingen opnieuw naar de schoolbanken. Dat brengt niet alleen een hoop stress voor de kinderen en hun ouders mee, tonen studies aan, maar vooral de duizenden leerkrachten en ondersteunend personeel lijken er ieder jaar meer onder te lijden. Zo wordt het voorbereidend werk naar 1 september toe vaak onderschat en beginnen vele onderwijzers hun nieuwe schooljaar al met een dosis overspanning en vermoeidheid, nog voor de eerste leerling door de schoolpoort slentert.
Daar besloot de vrije buurtschool Limbus Puerorum in Berchem dit jaar wat aan te doen. “U moet begrijpen hoe veel werk er kruipt in het voorbereiden van een nieuw schooljaar,” legt directeur Harry Stootels (62) uit. “Niets dan chaotische inschrijvingen en afstompende kerngroepvergaderingen. Half augustus is het hier één grote logistieke clusterfuck. En dat is nog buiten die horde hyperactieve koters gerekend die twee maanden lang op hun PlayStation hebben zitten kwijlen en hier plots weer tegen hun wil op de stoep worden gedropt. Geen wonder dat de helft van onze leerkrachten na de eerste lesweek thuis met een burn-out bibberend op het behang ligt te staren. Het is gewoon dweilen met de kraan open.”
Concreet besliste het schoolbestuur in samenspraak met de onderwijskoepel een “louter experimenteel en exploratief jaar” zonder leerlingen in te lassen om zich puur en “zonder afleidingen of onnodige complicaties” op het verzorgen van “kwalitatief onderwijs” te kunnen toeleggen. “Ik heb de ganse vrijdagochtend dan ook niets anders gedaan dan voor de poort staan en ouders en leerlingen vriendelijk verzoeken op te rotten en zich elders een jaartje bezig te houden terwijl wij de boel hier fatsoenlijk proberen te runnen. Dat klinkt misschien een beetje radicaal, maar als minister Crevits ons vertelt dat we met minder middelen creatiever moeten omgaan, dan lijkt me deze aanpak zeker het proberen waard.”
Naar eigen zeggen verliep de eerste schooldag een stuk vlotter dan andere jaren, klinkt het bij het personeel. Klassenleraren kregen ’s ochtends hun lokalen toegewezen, bereidden samen activiteiten voor en legden nog snel de laatste hand aan hun lessenpakket. “Een wereld van verschil,” legt een ervaren lerares wiskunde uit. “Alles loopt veel strakker volgens schema zo. De lessen beginnen en eindigen stipt, onze vergaderingen verlopen zonder dat de helft gelijk zombies op zijn horloge zit te gapen en tijdens de speeltijd valt er niet veel meer te doen dan van een verdiend kopje koffie genieten en een babbeltje slaan met de collega’s. Heerlijk!” Ook een jongere leraar Frans die ondertussen aan zijn derde schooljaar begon, reageert optimistisch: “Er valt zo’n gewicht van je schouders. Ik besef eindelijk weer waarom ik voor een loopbaan in het onderwijs gekozen heb. Iedereen lijkt monter en vol energie. Het is stil op de gangen en alles ligt er proper bij. Ik heb tijd om mij te focussen op wat telt, namelijk de vakdidactiek uitstippelen en het leerproces begeleiden zonder dat ik aan het einde van de dag geradbraakt thuis kom. Ik begrijp eigenlijk niet hoe we het hiervoor deden.”
Het Vlaams ministerie van Onderwijs laat weten de vooruitgang van het experiment zeker op te volgen en open te staan om gelijkaardige probeersels elders toe te passen. “Uiteraard blijft het heel belangrijk om het welzijn van de leerling centraal te stellen,” aldus minister Hilde Crevits (CD&V), “maar dat mag natuurlijk niet in de weg blijven staan van het dag-tot-dag functioneren van de scholen. Alleen al het aanzienlijk voordeliger onderhoud aan de infrastructuur is een grote opsteker in deze toch wel moeilijke tijden.”
